Необычная сказка о Девочке и Короле Эльфов

Часть первая
Старая предсказательница

Многія мяркуюць, што магія знікла, калі развалілася Трыдзевятае царства, яго асілкі і драконы, чарадзеі і казачныя істоты засталіся на прачытаных старонках Кнігі часу.

Міколу Вічу

А ці знаеце вы, дзеткі мае,
Адкуль узяўся мядзведзь?
Не ведаеце? А!-ёй!

Пра паляўнічых (дальбог!)
Расказваюць розныя байкі.
Любімы іх абярог –
Мядзведзі, ліскі ды зайкі…
Ох! штукары яны
На выдумкі – не дагоніш!
(У марах – як не круці! –
Не дапамогуць і коні…)

Я. Коласу

1

Прыйшла вясна. Расцвіла зямля.
Выраслі ў лесе кветачкі…
Ой жа!

1

Быў у бацькі сын Хвядос.
Йшлі гады.

В заповеднике (вот в каком – забыл!..)
У.

Некалі жыў-пажываў
Дурнаваты адзін чалавек.
Між гаспадарчых спраў
Быў ён – калека з калек.
Бывала, дзень (альбо тры)
Ловіць ён сонца ў вадзе;
Ці возьме – з трэсак кары –

Служыў у царкве
Недарэчны дзяк:
Быў ён –
Благі спявак…
(Хоць даў бы яму
Хто-небудзь параду,
Што ў песнях яго –
Ні складу, ні ладу…)
Бывае, як заспявае
Казліным сваім галаском,

Ж ы д
Дай, бог, майму дзіцяці
Розум

Слухайце, дзеткі, казку маю:
Некалькі тысячагоддзяў таму,
Аблюбаваўшы хлеўнік,
Жылі-былі коцік і пеўнік…
Добра жылі, не тужылі;
Дружна жыццё любілі!..
Коцік – на паляванне хадзіў;

Нядаўна, а можа, даўно
(Вам, дзеткі, не ўсё адно?!)
Жылі сабе дзед і баба.
Жылося ім, дзеткі, слаба:
Нечага няма ім насіць,
Нечага няма ім варыць…
Таму, на нейкім дзяньку,

Жылі сабе дзед і бабка
І была ў іх курачка Рабка.
Нічога старыя не мелі
З таго, што ў жыцці хацелі:
Ні дзетак, ні ўнукаў ім
Гасподзь не пакінуў саўсім.
Толькі ў двары чутно:

Жылі калісьці дзед і баба.
Ў іх кураня было рабое.
І знесла яйка курка Раба,
Ды не прастое – залатое.
Дзед яйка біў – яно не б’ецца.
Бабуля біла – не разбіла.
А мышанё забегла ў сенцы,

Жылі дзед ды баба. I быў у іх кот. Дзед кашалі плёў, баба кудзелю прала, а кот паляваць на мышэй хадзіў.
Вось пайшоў раз кот на паляванне і заблудзіўся. Шукаў, шукаў, а дарогу дадому не знайшоў. Сеў пад ялінай і плача.
Бяжыць лісіца. Убачыла ката — загледзелася: ніколі яшчэ такога звера ў сваім лесе не сустракала.
— Ты хто такі будзеш? — пытаецца.
— Я Кот Мурлыковіч.

Жылі дзед і баба. I быў у іх сынок. Ды такі малы, што з-пад шапкі не відаць. Не большы за кулак. Так дзед з бабай яго і звалі: сынок-з-кулачок.
Паехаў аднойчы дзед араць, а бабе сказаў, каб згатавала абед ды прынесла яму на поле.
Баба згатавала абед ды кажа сыну:I
— Каб ты быў большы, дык занёс бы бацьку абед за мяне. А так мне самой трэба ісці.
А сынок падхрабрыўся і кажа:

Жылі-былі пчала і муха. Пчала зранку да вечара па лугах летала, мёд збірала. А муха мёд толькі есці любіла. Дзе мёдам запахне, там і яна. А дзе мёду не чуваць, там муха не хоча нават і пераначаваць.
Аднаго разу прысела муха адпачыць ва зялёным лузе. Сонейка муху прыгравае, лёгкі ветрык абвявае. Наўкол кветкі цвітуць, жвавыя конікі скачуць. У небе птушкі песенькі спяваюць.

Пасвіўся на лузе бык. Убачыў ён каля рэчкі туман і напужаўся: падумаў, што зямля і вада гараць.
«Пабягу я лепш адгэтуль на край свету!» — парашыў бык. Задраў хвост і пабег. Сустрэўся яму на дарозе казёл:
— Бык, куды бяжыш?
— На край свету.
— Чаго?
— У нас зямля і вада гараць. Баюся, каб і мне не згарэць.
— Пабягу і я з табою.
— Бяжы.
Бягуць яны, а насустрач ім парсюк:
— Куды бяжыце?

Адзін чалавек пайшоў у лес дровы секчы. Насек дроў, сеў на пень адпачыць.
Прыходзіць мядзведзь.
— Гэй, чалавеча, давай будзем барукацца!
Паглядзеў чалавек на мядзведзя: дужы калмач — дзе з ім барукацца! Сцісне лапамі — і дух вон!
— Э, — кажа чалавек, — што мне з табою барукацца! Давай спярша паглядзім, ці маеш ты сілу.
— А як глядзець будзем? — пытаецца мядзведзь.

Жылі дзед ды баба. Нічога ў іх з гаспадаркі не было, толькі адна курачка Чубатка.
Жылі яны, жылі, дажыліся — няма чаго варыць. Вось дзед і кажа бабе:
— Баба, а баба, звары хіба Чубатку, ці што?

Сядзеў цецярук на бярозе, ну і пеў свае песні. Пачула яго ліса і захацелася ёй цецеруком падсілкавацца. Вось яна падышла да дрэва і гаворыць:
— Слухай, цецярук. Ці не чуў ты, што цяпер пайшлі новыя законы, каб усе звяры мірна жылі і адзін аднаго не чапалі. Такі закон ёсць, я яго сама чытала.
А цецярук ёй гаворыць:

Жыў дзед, жыла бабка. Была ў іх курачка-рабка. Нанесла курачка яечак поўны падпечак. Сабрала бабка яечкі ў чарапіцу ды паставіла на паліцу. Мышка бегла, хвосцікам махнула, чарапіца ўпала, яечкі пабіліся.
Плача дзед, плача бабка, курачка кудахча, вароты скрыпяць, трэскі ляцяць, сарокі трашчаць, гусі крычаць, сабакі брэшуць.
Ідзе воўк:
— Дзедка, бабка, чаго вы плачаце?

Жылі-былі коцік і пеўнік. Добра жылі, дружна. Коцік на паляванне хадзіў, а пеўнік есці варыў, хатку падмятаў, песні спяваў. Аднойчы пайшоў коцік на паляванне, а пеўнік зачыніў за ім дзверы ды пачаў абед варыць. Бяжыць лісіца, убачыла хатку, падскочыла да акенца:
— Гэй, хто тут гаспадар?
— Я, — кажа пеўнік.
— Пусці ў хатку.
— Чаго?
— Пасяджу трохі, адпачну з дарогі.

Жылі дзед і баба. Мелі яны сына і ката. Сына звалі Марцін, а ката — Максім.
Памерлі дзед і баба. Застаўся Марцін з катом Максімам. Марцін гультай быў вялікі, усё на печы ляжаў, а кот яму ежу насіў: то птушку дзе зловіць, то каўбасу ці сала ў суседзяў украдзе...
Вось так жылі яны, жылі — згарэла хата, адна гліняная печ засталася.